Έξι ποιήματα

ΕΝΑ ΣΚΥΛΙ ΕΚΛΑΙΓΕ ΑΠΟΨΕ ΚΑΙ ΣΤΟ ΓΟΥΙΚΛΟΟΥ Στη μνήμη του Donatus Nwoga Όταν οι άνθρωποι έμαθαν τι σημαίνει θάνατος Έστειλαν στον Τσούκγου το σκυλί μ’ ένα μήνυμα: Ζητούσαν να τους αφήσει να επιστρέψουν στο σπίτι της ζωής. Δεν ήθελαν να χαθούν για πάντα Σαν το καμένο ξύλο που γίνεται καπνός. Ή τις στάχτες που σκορπίζουν στον άνεμο. Φαντάζονταν τις ψυχές τους σμήνος στο λυκόφως Να κρώζουν καθώς γυρίζουν στις ίδιες παλιές φωλιές Στα ίδια καμώματα και στο πρωινό τέντωμα των φτερών τους. Ο θάνατος θα έμοιαζε σαν νύχτα που την περνάει κανείς στο δάσος. Με το πρώτο φως θα επέστρεφαν στο σπίτι της ζωής. (Όλα αυτά έπρεπε να πει το σκυλί στον Τσούκγου). Αλλά ο θάνατος και οι άνθρωποι ήρθαν σε δεύτερη μοίρα Μόλις ξεστράτισε κι άρχισε να γαβγίζει Σ’ άλλο σκυλί που μες στο φως της μέρας γάβγιζε Κι αυτό από την απέναντι όχθη του ποταμού. Κι έτσι ο βάτραχος ήταν αυτός που πρώτος έφτασε στον Τσούκγου, Ο βάτραχος που είχε απ’ την αρχή ακούσει Τι έπρεπε το σκυλί να μεταφέρει. «Οι άνθρωποι», είπε (Κι εδώ όσα έλεγε ο βάτραχος γίνονταν απολύτως πιστευτά) «Οι άνθρωποι θέλουν ο θάνατος να διαρκεί αιώνια». Τότε ο Τσούκγου είδε τις ψυχές των ανθρώπων μέσα στα πουλιά Που ’ρχονταν προς το μέρος του, μαύρες κηλίδες στο ηλιοβασίλεμα, Και πετούσαν για κει που δεν υπάρχουν ούτε φωλιές, ούτε δέντρα Ούτε δρόμος που να οδηγεί πίσω στο σπίτι της ζωής. Και ο νους του πύρωσε και σκοτείνιασε με μιας Και τίποτα απ’ όσα το σκυλί θα του ’λεγε αργότερα Δεν μπορούσε ν’ αλλάξει το όραμα εκείνο. Μεγάλοι αρχηγοί και μεγάλοι έρωτες Σ’ ένα φως ολοσχερώς κατεστραμμένο, ο βάτραχος στη λάσπη, Το σκυλί να ουρλιάζει όλη νύχτα πίσω από το σπίτι των πτωμάτων. (Από τη συλλογή, The Spirit Level, 1996) ΠΟΙΗΜΑ Αγάπη, θα τελειοποιήσω για σένα το παιδί Που φιλότιμα αλλ’ άσκοπα στο μυαλό μου τριγυρίζει· Χώματα στοιβάζει και χόρτα με το φτυάρι το βαρύ Ή στον υπόνομο μέσα σε λάσπες πλατσουρίζει. Το μικρό περιβολάκι μου έσπερνα κάθε χρόνο. Χόρτα ξερίζωνα τον τοίχο μου μ’ αυτά να κτίσω Μακριά του κότες και γουρούνες να κρατήσω. Όμως εκείνες τον τοίχο γκρεμίζαν κάθε χρόνο. Ή στο ξινόγαλα με απόλαυση τσαλαβουτούσα Και τ’ απόβλητα που τρέχαν συγκρατούσα Αλλά τα κάστρα μου από πηλό και λάσπη στην ορμή Της φθινοπωρινής βροχής κατέρρεαν στη στιγμή. Εσύ αγάπη, θα τελειοποιήσεις για μένα το παιδί Που τα μικρά, ατελή του όρια έχουν σπάσει ήδη: Μέσα σε νέα όρια τώρα, τον κόσμο φτιάξε απ’ την αρχή Τον κύκλο τετραγωνίζοντας: τέσσερις τοίχοι κι ένα δαχτυλίδι. (Από τη συλλογή, Death of a Naturalist, 1966) ΟΝΕΙΡΟ ΖΗΛΙΑΣ Περπατούσα με σένα και μια φίλη σε πάρκο πυκνοφυτεμένο· το γρασίδι ψιθυρίζοντας διέτρεχε με τα δάχτυλά του τη γεμάτη εικασίες σιωπή μας και τα δέντρα δημιουργούσαν ένα σκιερό απρόσμενο ξέφωτο όπου καθίσαμε. Πιστεύω ότι ειλικρίνεια του φωτός μάς συντάραξε. Μιλούσαμε για το τι σημαίνει να ποθείς και να ζηλεύεις, η συζήτησή μας ένα άνετο φόρεμα, ή ένα λευκό τραπεζομάντηλο που απλωνόταν σαν βιβλίο καλών τρόπων στην άγρια φύση. «Δείξε μου», είπα σ’ αυτήν που μας συνόδευε, «αυτό που τόσο λαχταρώ, το μωβ αστέρι του στήθους σου». Και εκείνη δέχτηκε. Αχ, ούτε οι στίχοι αυτοί ούτε η περίσκεψή μου, αγάπη, μπορούν να γιατρέψουν το πληγωμένο βλέμμα σου. (Από τη συλλογή, Field Work, 1979) Μ. Όταν ο κουφός φωνολόγος άπλωσε το χέρι του Πάνω στον θόλο του κρανίου του ομιλητή Μπορούσε να διακρίνει διφθόγγους και φωνήεντα Από το κόκαλο που πάλλονταν στον ήχο. Μια υδρόγειος σταματά να περιστρέφεται. Ακουμπάω την παλάμη μου Σε μια καμπύλη ψυχρή σαν παγετό Και φαντάζομαι το βουητό του άξονα και τα ακλόνητα Ρωσικά του Όσιπ Μάντελσταμ. (Από τη συλλογή, The Spirit Level, 1996) ΠΕΤΡΙΝΗ ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ Όταν σταθεί στο εδώλιο Με το μπαστούνι στο χέρι και το πλατύγυρο καπέλο Ακόμη στο κεφάλι, σακατεμένος από τις αμφιβολίες Και μια παλιά περιφρόνηση για προσχήματα κι αβρότητες, Δικαιοσύνη δεν θα ’χει αποδοθεί αν η απόφαση είναι μόνο λόγια. Θα προσδοκά κάτι περισσότερο από λέξεις στο έσχατο δικαστήριο Που το εμπιστεύτηκε σε όλη την άλαλη ζωή του. Ας είναι σαν την κρίση του Ερμή, Θεού ενός σωρού από πέτρες, όπου οι πέτρες ήταν ετυμηγορίες Που σωριάστηκαν μπρος στα πόδια του, και υψώθηκαν γύρω του Ώσπου στεκόταν ως τη μέση μες στον τύμβο Της αθώωσής του: ίσως κάποιας πύλης στυλοβάτης Ή μια γκρεμισμένη μάντρα με τα αγριόχορτα να γειώνουν τη σιωπή Που κάποιος στο τέλος θα σπάσει λέγοντας: «Εδώ Το πνεύμα του πλανιέται», και θα ’χει πει ήδη πολλά. (Από τη συλλογή, The Haw Lantern, 1987) ΑΝΤΡΑΣ ΚΑΙ ΑΓΟΡΙ «Πιάσε τον γέρο πρώτα», (Του πατέρα μου το αστείο ήταν κι αυτό γερασμένο, κι ασήκωτο Και προβλέψιμο). «Ύστερα οι νεαροί Θ’ ακολουθήσουν όλοι, κι έγινε η δουλειά». Στα αργόσυρτα, αστραφτερά βράδια στο ποτάμι, η γλυκιά ώρα Τον έκανε να φοβάται ότι θεωρούσαμε σχεδόν τα πάντα δεδομένα Κι έπρεπε άρα τον ενθουσιασμό μας λίγο να ανακόψει. Ευλογημένοι όσοι πατούν στη γη! Ευλογημένοι κι όσοι πετούν στα ουράνια! Ευλογημένη και η απόσταση της βουβής αγάπης Αυτού του ανθρώπου με τις φαρδιές πλάτες και τα κοντά πόδια, Που μια ζωή έτρεμε τα χρέη, αλλά που πότε-πότε Έκανε μια εντυπωσιακή βουτιά σαν τον σολομό που από τον παφλασμό Θα πρέπει να ’ταν «τεράστιος σαν μικρό γουρουνάκι». (Από τη συλλογή, Seeing Things, 1991) — Mετάφραση: Χάρης Βλαβιανός

Σύνδεση