«Ειρήνη», «Νίκη», «Ουκρανία»: Τρεις λέξεις για τις οποίες αγωνιζόμαστε εδώ και 100 ημέρες και 8 χρόνια πολέμου.

Μεγάλε λαέ της μεγάλης Ουκρανίας!

Πριν από εκατό ημέρες όλοι εμείς ξυπνήσαμε πλέον σε άλλη πραγματικότητα. Πριν εκατό ημέρες εμείς οι ίδιοι γίναμε άλλοι. Όταν τους Ουκρανούς δεν τους αφυπνίζουν οι πρώτες ακτίνες του ηλίου, αλλά οι πύραυλοι που χτυπούν τα σπίτια τους, τότε ξυπνούν εντελώς άλλοι Ουκρανοί.

Το 2014 η Ρωσία ήρθε σε εμάς με μία λέξη. Με μια καινούργια λέξη. Αυτή η λέξη είναι «πόλεμος». Στις 24 Φεβρουαρίου η Ρωσία συμπλήρωσε αυτή την λέξη με άλλες δύο: «πόλεμος πλήρους κλίμακας».

Εδώ και 100 ημέρες ανακαλύπταμε, λαμβάναμε, βλέπαμε ή θέλαμε να σβήσουμε απ’ τη μνήμη μας κι άλλες λέξεις. Είναι λίγες. Είναι διαφορετικές. Αλλά αντικατοπτρίζουν αυτό που περάσαμε.

Ανάμεσα σε αυτές τις λέξεις είναι και καινούριες για μας λέξεις. Λέξεις που είχαν ξεχάσει οι γονείς μας, αλλά αναγκαστήκαμε να τις θυμηθούμε εμείς. Είναι γνωστές σε όλον τον κόσμο. Είναι λέξεις που όλοι οι άνθρωποι θυμούνται με τρόμο. Είναι οι λέξεις που πονάνε. Αλλά και άλλες λέξεις, που μας δίνουν ελπίδα. Όλες είναι σημαντικές. Όλες αυτές τις λέξεις σωστό θα ήταν να τις θυμηθούμε σήμερα. Εκατό ημέρες, εκατό λέξεις.

Πρώτα απ’ όλα είναι οι λέξεις «ήρωές μας». Δηλαδή, είναι οι άνθρωποι, οι οποίοι από τα ξημερώματα της 24ης Φεβρουαρίου και μέχρι σήμερα κρατάνε την άμυνα της χώρας μας.

Μετά ακολουθούν ουκρανικές λέξεις, όπως οι «Palianytsia», «Ένοπλες Δυνάμεις», «Stugna», «Κοζάκος», «Φιδονήσι» και... βεβαίως «Chornobaivka», ακόμα μια λέξη, η οποία ακούστηκε πολλαπλές φορές και η οποία αντικατοπτρίζει όλη την αντίστασή μας ενάντια στον εχθρό.

Μετά έχουμε ξένες λέξεις, οι οποίες έγιναν τόσο οικείες για τους Ουκρανούς. Είναι οι «Bayraktar», «Harpoon», «HIMARS», «Starlink», «Rzeszów» και… βεβαίως «lend-lease», ακόμα μια λέξη, μόνο μία, αλλά αυτή αντικατοπτρίζει εκατό ημέρες αγώνα, εκατό ημέρες διπλωματίας, εκατό ημέρες στήριξης.

Άλλη μια λέξη, η οποία αντικατοπτρίζει κάτι σημαντικό για τον χαρακτήρα μας. Για τον ουκρανικό μας χαρακτήρα. Είναι η λέξη «Javelin», συστήματα, τα οποία προκάλεσαν τρόμο στον εχθρό μας, επειδή δεν περίμενε ότι η θωράκισή του δεν θα τον σώσει. Είναι η λέξη, η οποία, επίσης, προκαλεί χαμόγελο. Το δικό μας χαμόγελο, όταν οι Ουκρανοί ζωγραφίζουν την «Αγία Javelin».

Θα αναφέρω ακόμα μια λέξη, στην υγεία της οποίας όλοι στην Ουκρανία θα κάνουν μια πρόποση. Είναι η λέξη «Neptun».

Κάθε μέρα εμφανίζονταν λέξεις, που για όλους μας σήμερα σημαίνουν κάτι πολύ παραπάνω από μια απλή λέξη. Είναι βαριές λέξεις. Οι «Γοστόμελ», «Μποροντιάνκα», «Οχτίρκα», «Τσερνίχιβ», «Χάρκοβο», «Χερσώνα», «Ιζιούμ», «Μελιτούπολη», «Μαριούπολη» και «Αζοβστάλ».

Μαζί τους εμφανίστηκαν άλλες λέξεις, όπως οι «στρατός», «πυροβολικό», «πεζοναύτες», «συνοριοφύλακες», «κατασκοπεία», «εθνοφρουρά», «αστυνομία», «πολιτοφυλακή», «αεροπορία», «οι ήρωες πιλότοι μας»... Και μία άλλη λέξη, το «φάντασμα». Το Φάντασμα του Κιέβου, το οποίο εξολόθρευε τους εχθρούς και παρέμενε ζωντανό.

Στη διάρκεια των εκατό ημερών έχουμε ακούσει όλες αυτές τις λέξεις τόσες φορές, όσες δεν θα είχαμε ακούσει στη διάρκεια όλης της ζωής μας. Και κάθε φορά, όταν τις ακούμε, ξέρουμε ότι αυτές είναι οι λέξεις που μας χαρίζουν χρόνο και δυνατότητα να ζήσουμε τόσα χρόνια, όσα μας έδωσε ο Θεός. Όχι ο εχθρός.

«Θεέ μου». Είναι η λέξη, η έκκληση, η οποία ακούστηκε πολλές φορές. Και κάθε φορά διαφορετικά.

Υπήρχαν λέξεις, τις οποίες ο εχθρός μας ήθελε να τις διαγράψει. Είναι οι λέξεις «Βολνοβάχα» και «Σάλτιβκα», «Ποπάσνα» και «Σεβεροντονιέτσκ». Είναι οι λέξεις, οι οποίες οπωσδήποτε θα γραφτούν ξανά. Αλλά στη δική μας γλώσσα και με τη δική μας πένα. Όπως θα γραφτούν ξανά οι λέξεις «Μπούτσα» και «Μαριούπολη». Και οπωσδήποτε θα τις γράψουμε δίπλα στη λέξη «δικαστήριο».

Θα το κάνουμε για να απαντηθούν οι άλλες λέξεις, όπως «φιλτράρισμα», «εκτοπισμός», «βασανιστήρια», «εκτέλεση», «βομβαρδισμός κορεσμού», «επίθεση πυραύλων». Η απάντηση αυτή θα αποτελείται από μια μόνο λέξη, τη «δικαιοσύνη». Δικαιοσύνη, η οποία θα βάλει τελεία μετά από προσωρινές για μας λέξεις, όπως οι «κατοχή», «Μόρντορ», «ορκ». Αυτές οι λέξεις, σίγουρα θα φύγουν από το λεξιλόγιό μας. Θα τις διώξουμε από τη γη μας.

Υπήρχαν λέξεις, που μας έδιναν ελπίδα και για τις οποίες παλεύαμε ιδιαίτερα σκληρά. «Ανθρωπιστικοί διάδρομοι», οι οποίοι έγιναν διάδρομοι ζωής για εκατοντάδες χιλιάδες κατοίκους μας. Και οι οποίες χάρισαν δυνατότητα να αντιμετωπίσουμε άλλη μία λέξη, την τρομακτική λέξη «πολιορκία».

Από την πρώτη ημέρα μαζί μας μένουν εκείνες οι λέξεις, η απόσταση μεταξύ των οποίων είναι σαν την απόσταση μεταξύ του φωτός και του σκότους. Αποφεύγουμε μια μόνο λέξη. Είναι η λέξη «πρόσφυγες». Αλλά με τη βοήθεια μιας άλλης λέξης πιστεύουμε ότι εκατομμύρια συνάνθρωποί μας έχουν μέλλον στο σπίτι μας, στην Ουκρανία. Είναι η λέξη «εσωτερικοί πρόσφυγες».

Πολλά άλλαξαν.

Όταν ακούμε τη λέξη «Πατρόν», θυμόμαστε τον πιο γνωστό σκύλο-σκαπανέα της Ουκρανίας. Ενώ όταν ακούμε τη λέξη «μαραθώνιος», καταλαβαίνουμε ότι δεν πρόκειται για αθλητισμό.

Σίγουρα το λεξιλόγιό μας απέκτησε πάρα πολλές θανατηφόρες λέξεις. Κανένας Ουκρανός και καμία Ουκρανή δεν θα ήθελαν να τις βλέπουν. Κανένας φυσιολογικός άνθρωπος δεν μπορεί να είναι υπερήφανος για αυτές τις λέξεις. «Iskander», «Kalibr», «TOS», «βόμβες φωσφόρου» και άλλες.

Για κάποιον λόγο δεν είδαμε το φημισμένο άρμα τους, το «Armata». Μάλλον φοβήθηκαν τη νέα λέξη μας, τα «στρατεύματα από τρακτέρ».

Πρέπει να θυμηθούμε κάποιες άλλες λέξεις, όπως «δεύτερος στρατός του κόσμου». Στην αρχή φαινόταν απειλητικό. Μετά επικίνδυνο. Μετά την Μπούτσα προκαλούσε μόνο αηδία. Σήμερα προκαλεί μόνο πικρό χαμόγελο. Τι απέμεινε απ’ αυτόν; Από τον στρατό που τον έλεγαν δεύτερο στρατό του κόσμου... Εγκλήματα πολέμου, εξευτελισμός και μίσος.

Και οι αριθμοί αντί για λέξεις. Όταν κάθε πρωί βλέπεις τον αριθμό των νεκρών. Τον αριθμό των τραυματιών. Τον αριθμό των επιθέσεων. Τον αριθμό των πυραύλων. Όταν δίπλα στη λέξη «παιδιά» κάθε πρωί εμφανίζεται νέος αριθμός. Σήμερα έφτασε το 261. Η ρωσική επίθεση ήδη σκότωσε 261 παιδιά. Για ποιον λόγο; Δεν υπάρχουν λέξεις που μπορούν να δώσουν απάντηση σ’ αυτή την ερώτηση.

Εμφανίστηκαν λέξεις τις οποίες σήμερα χρησιμοποιούμε πολύ συχνά. Καθημερινώς. Αλλά πρέπει να κάνουμε τα πάντα προκειμένου αυτές οι λέξεις να μην σημαίνουν για τα παιδιά μας ό,τι σημαίνουν σήμερα για μας. Για να τις θυμούνται μόνο ως κομμάτι της ιστορίας. Πρώτα απ’ όλα είναι η λέξη «ερείπια». Επίσης, είναι οι λέξεις «σειρήνα», «συναγερμός», «απαγόρευση κυκλοφορίας», «σημείο ελέγχου», «συρματόπλεγμα». Και η λέξη «νάρκες».

Θα υπάρχουν και πολλές άλλες λέξεις, τις οποίες θα γνωρίσουν όλοι. Οι οποίες θα έχουν όνομα για όλους. Οι οποίες θα δώσουν ευκαιρία σε όλους. Αυτές οι λέξεις είναι «ανοικοδόμηση», «υποψηφιότητα και ένταξη», «εγγυήσεις και ασφάλεια». Και βεβαίως η λέξη «επιστροφή». Η οποία θα βασίζεται στη λέξη «απελευθέρωση», που υπήρχε ως όνειρο, αλλά θα γίνει πραγματικότητα.

Είναι οι λέξεις του μέλλοντός μας! Είναι οι λέξεις που περιγράφουν τι θα κάνουμε με το κόκκινο βιβούρνο μας, με την Ουκρανία μας[1].

Είναι οι λέξεις που περιγράφουν κατεύθυνση προς την οποία οδηγήθηκε και πάντα θα οδηγείται το εχθρικό πολεμικό πλοίο. Είναι οι λέξεις που περιγράφουν την εθνική μας πλέον έκφραση: «Καλησπέρα! Είμαστε από Ουκρανία!».

Από εκείνη την Ουκρανία, όπου ανθίζουν τα τοπία, ενώ τα μαλλιά της ασπρίζουν[2]. Από την Ουκρανία, η οποία είναι και θα παραμείνει όρθια.

Από την Ουκρανία, της οποίας δεν πέθανε ούτε η δόξα ούτε η ελευθερία[3]. Από την Ουκρανία, την οποία δοξάζουμε, της λέμε Σλάβα! Σλάβα Ουκράινι! Σλάβα στο έθνος μας! Και ακολουθεί η σε όλους γνωστή απάντηση: «Θάνατος στους εχθρούς μας!».

Γιατί υπάρχουν τρεις λέξεις, για τις οποίες αγωνιζόμαστε εδώ και 100 ημέρες και 8 χρόνια. Είναι οι λέξεις «ειρήνη», «νίκη», «Ουκρανία».

Σλάβα Ουκράινι!

Από την ιστοσελίδα της Ουκρανικής Πρεσβείας στην Αθήνα, σε μετάφραση Όλγας Σαπολάγιεβα.

[1] Από το ουκρανικό παραδοσιακό τραγούδι “Oi u luzi chervona kalyna”.

[2] Από το “Stefania”, νικητήριο τραγούδι της Eurovision 2022.

[3] Από τον Εθνικό Ύμνο της Ουκρανίας.